Na meer dan tien jaar bittere juridische strijd met ‘Milka’-merkhouder Mondelez heeft het Duitse Bundesgerichtshof nu de rechtsgeldigheid van de 3D-merken van Ritter Sport bevestigd.
Registratie van een 3D-merk
Een 3D-merk beschermt de vorm van een product of de verpakking ervan als merk en monopoliseert het dus voor de eigenaar. Hoewel de vorm of enig ander kenmerk in principe als merk kan worden beschermd, moeten 3D-merken hoge hindernissen overwinnen om te kunnen worden ingeschreven. Een aanvraag voor een 3D-merk wordt onder meer geweigerd wanneer het teken uitsluitend bestaat uit een vorm die een wezenlijke waarde aan het product geeft. Dat wil zeggen dat een consument een product voornamelijk zal aanschaffen vanwege de bijzondere vorm en het “aantrekkelijke uiterlijk” van een product.
Deze uitzondering is bedoeld om te voorkomen dat vormen voor onbepaalde tijd als merk worden beschermd.
Ritter-arrest
Ritter Sport is de houder van twee geregistreerde 3D-merken voor de verpakking van chocoladerepen. Ze bestaan uit de geneutraliseerde vierkante verpakking van de chocoladerepen “Ritter Sport” en “Ritter Sport Mini” in twee verschillende maten.
Links: Verpakking van mini-chocoladereep (Duitse 3D-merkregistratie nr. 398699704)
Rechts: Verpakking van standaardformaat chocoladereep (Duitse 3D-merkregistratie nr. 2913183)
De belangrijkste vraag in de zaak Ritter betrof de vraag of de vorm van de verpakking de chocolade een wezenlijke waarde geeft. Dit is door het Bundesgerichtshof ontkend, zodat de bescherming als 3D-merk is bevestigd. Het Hof stelde dat de verpakking meer moet worden gezien als een herkomstaanduiding, wat een van de kernfuncties van een merk is. Bovendien concludeerde het Hof dat niet kan worden aangenomen dat de beslissing van de consument om chocoladerepen in vierkante verpakkingen te kopen in de eerste plaats wordt bepaald door de vorm ervan, wat een van de belangrijkste factoren is voor de vaststelling van de wezenlijke waarde.
De uitsluitingsgrond van de wezenlijke waarde geldt typisch voor buitengewone esthetische composities qua design, kleur of vorm. Een voorbeeld is het oordeel van het Gerecht EU met betrekking tot de hieronder weergegeven vorm van een Bang & Olufsen-luidspreker. Het Gerecht oordeelde dat de vorm geen merk kan zijn omdat het een wezenlijke waarde geeft aan het product.
Vorm van een luidspreker Bang & Olufsen A/S
Game over?
Hoewel de onderhavige uitspraak goed nieuws is voor de merkhouder, zal het over het algemeen moeilijk blijven om voor vormen merkbescherming te krijgen. In veel gevallen kan modelbescherming dan een goed alternatief zijn. Hoewel het – in tegenstelling tot een merkregistratie – bescherming biedt voor maximaal 25 jaar, is een modelregistratie vrij eenvoudig en relatief voordelig te verkrijgen. Als het product of de verpakking gebaseerd is op een persoonlijke intellectuele creatie, rust er automatisch ook auteursrecht op.
Onze merken- en modellengemachtigden adviseren u graag over de mogelijkheden om uw model of verpakking te beschermen, om de waarde van uw IE te maximaliseren.
