Een medewerker doet een veelbelovende uitvinding. Goed nieuws, maar van wie zijn de rechten op die uitvinding? Een simpel antwoord is er niet en het verschilt per situatie. In de basis ligt volgens de Nederlandse wetgeving het intellectuele eigendom (IE) bij de uitvinder en mag die het recht dus ook aanvragen. Maar de IE-wetgeving kent uitzonderingen.
Uitvinding in dienstverband
Als de medewerker de uitvinding in dienstverband heeft gedaan komt het recht op octrooi in principe de werkgever toe. De uitvinding moet dan wel direct in verband staan met de functie van de werknemer. Als een laborante in dienstverband werkt aan een nieuw medicijn, dan is de uitvinding van haar werkgever. Maar als een administratief medewerker een slimme uitvinding doet die niet tot zijn dagelijkse werkzaamheden behoort, dan is het idee van hem. De situatie wordt complexer wanneer een werknemer in dienst is bij twee of meer bedrijven of diverse onderzoeksdienstverbanden heeft met universiteiten, hogescholen en onderzoeksinstellingen. Het is daarom altijd verstandig in een arbeidscontract aanvullende bepalingen over het IE vast te leggen.
Naamsvermelding en redelijke vergoeding
Een uitvinder heeft altijd recht op naamsvermelding en een redelijke vergoeding. Dat is dwingend recht. Er is geen vaste rekenmethode voor het vaststellen van de redelijke vergoeding. Als het doen van een uitvinding onderdeel is van de taakomschrijving, kan worden afgesproken dat een vergoeding verdisconteerd wordt [MHLC1] in het salaris. Maar als de werkgever heeft bedongen dat ook rechten die buiten het normale werk vallen aan hem toekomen, wordt dat moeilijker te verdedigen. Maak daarom vooraf in de arbeidsovereenkomst aparte afspraken over een redelijke vergoeding.
Uitvinding door ingehuurde derden
Als een extern ingehuurde partij een uitvinding doet, heeft de opdrachtgever daar niet per definitie het recht op. De uitvinder werkt namelijk niet bij de opdrachtgever. Maak hierover aparte afspraken in de opdrachtsovereenkomst. Wees ook extra alert op de algemene voorwaarden. Daarin zijn mogelijk bepalingen opgenomen over de toedeling van IE.
Wetgeving per land verschillend
De wetgeving over het eigendomsrecht van uitvindingen verschilt per land. Kijk op de landenpagina's voor de wetgeving in België en Duitsland.
