Spring direct naar de hoofdnavigatie of de inhoud

Focus op BRIC: Brazilië

In een serie artikelen in de IE-mail besteden wij de komende tijd aandacht aan intellectuele-eigendomsaspecten in de opkomende economieën van de BRIC-landen (Brazilië, Rusland, India en China).

In al deze landen is VEREENIGDE voor haar cliënten actief. En andersom vertegenwoordigen wij in toenemende mate cliënten uit BRIC-landen in Europa, bijvoorbeeld voor het Europees octrooibureau. De ontwikkeling van intellectuele eigendom is indicatief voor de groei van deze economieën.

Brazilië staat bekend als een land met een kritische houding naar octrooien. Het kent het toepassingsvereiste (working requirement) waarbij de octrooihouder dient te verklaren dat het octrooi in Brazilië daadwerkelijk wordt toegepast, op straffe van een zogenoemde dwanglicentie. Verder kan de overheid dwanglicenties eisen voor geneesmiddelen als het “nationaal belang” dit vergt.

Pipeline patents
Bijzonder zijn ook de zogenoemde pipeline patents. Dit zijn octrooien voor technologie waarvoor onder oude wetgeving geen octrooi verkregen kon worden, zoals voor farmaceutische uitvindingen en uitvindingen op het gebied van voedingstechnologie. Toen Brazilië op 1 januari 1995 lid werd van de Wereldhandelsorganisatie, moest het ook het TRIPS-verdrag, dat handels-gerelateerde aspecten van intellectuele eigendom regelt, ratificeren. Als gevolg hiervan moest technologie die voorheen niet octrooieerbaar was in Brazilië dat voortaan wel zijn. Via deze pipeline-route konden octrooien voor deze technologie alsnog van kracht worden, op basis van de indieningsdatum van een buitenlands octrooi.

Inmiddels heeft het hoogste gerechtshof in Brazilië bepaald dat verlenging van de markt-exclusiviteit (via een aanvullend beschermingscertificaat) voor geneesmiddelen die lang hebben moeten wachten op een marktvergunning, niet gebaseerd kan worden op deze pipeline-octrooien. Hierdoor kunnen geneesmiddelen in Brazilië eerder door generieke producenten nagemaakt worden.

""
Bron: Europees Octrooibureau

De grafiek laat het aantal Europese octrooiaanvragen zien dat door Braziliaanse aanvragers is ingediend. Hoewel geen spectaculaire stijging, is het aantal aanvragen in vijf jaar toch bijna verdubbeld. De economische crisis vertaalt zich voor Brazilië in een vrijwel constant aantal voor 2008 en 2009. Wereldwijd vertoonden de meeste landen een daling.

De grootste octrooiaanvragers van 2010 waren de universiteiten. Goede tweede en derde zijn het Amerikaanse Whirlpool en de Braziliaanse oliemaatschappij PetroBras. Het overgrote deel van de aanvragen heeft betrekking op de farmacie (53%), voeding (12%) en constructietechniek (25%).