In 2016 verleende het Europees Octrooibureau (EOB) een recordaantal octrooien. Verreweg de meeste aanvragen werden ingediend door de VS (40.076). Duitsland staat op de tweede plaats (25.086), Nederland en België zijn respectievelijk zevende (6.889) en twaalfde (2.186). Maar wat zegt een octrooi over de innovatiekracht van een bedrijf?
1. Niet blindstaren
.
Een paar jaar geleden vertoonde het aantal ‘Nederlandse’ octrooiaanvragen een sterk dalende lijn. Omdat octrooien een belangrijk criterium zijn bij de samenstelling van de verschillende innovatie-indexen, werkte dat ook door in de positie van Nederland op de verschillende ranglijsten. Onderzoek wees uit dat de daling in het aantal octrooiaanvragen vrijwel volledig werd veroorzaakt doordat één aanvrager zijn bedrijfsactiviteit verlegde wat een tijdelijke dip in het aantal aanvragen veroorzaakte. Werd dat bedrijf minder innovatief? Werd Nederland daardoor minder innovatief? Natuurlijk niet. Octrooien kunnen wel degelijk veel zeggen over het innovatievermogen van een bedrijf, maar je moet je er niet op blindstaren. En goed kijken naar het verhaal achter de aantallen. Zoals een groot filosoof al zei: Je gaat het pas zien als je het doorhebt.
Paul H.M. van Beukering
Clusterleider Kennisbescherming en –Benutting
Ministerie van Economische Zaken en Klimaat DG Bedrijfsleven en Innovatie
2. Proudly found elsewhere
.
Wij gebruiken onze innovatiekracht om bedrijven die medische apparaten ontwikkelen te helpen bij het verbeteren van hun reeds goedgekeurde en vermarkte apparaten. Dit doen wij door onze technologie (en IE) met die van hen te combineren. Hierdoor kunnen ze de levenscyclus van hun product verlengen en kunnen ze kiezen voor de veel voordeligere ‘520(k)’-route in plaats van de lange weg van ‘premarked approval’. Dit vereist slechts dat moet worden aangetoond dat een nieuw apparaat qua veiligheid en effectiviteit ‘nagenoeg gelijkwaardig’ is aan een bestaand, wettelijk vermarkt apparaat. Zodoende krijgen patiënten toegang tot een verbeterd medisch apparaat en leveranciers van medische apparaten kunnen innoveren zonder al te veel tijd te hoeven besteden aan R&D. Dergelijke innovatie-gedreven bedrijven realiseren zich dat, om te kunnen blijven opereren op een extreem innovatieve markt, zij zich niet langer moeten instellen op ‘not invented here’ maar op ‘proudly found elsewhere’.
Donato Di Biase
Chief Business Officer | Materiomics B.V.
3. Mogelijk verkeerd besteed geld
.
Octrooien zeggen weinig over het innovatieniveau van een bedrijf. Veel geoctrooieerde uitvindingen leveren nooit geld op. Uitvinders vragen vaak gewoontegetrouw octrooi aan zonder vooraf een behoorlijke marktanalyse te hebben gemaakt. Een bedrijf kan dan wel een octrooi hebben, maar zonder een licentie van de eigenaar van de onderliggende technologie kan men die geoctrooieerde uitvinding niet vermarkten. En als die eigenaar een concurrent is, kan deze een licentie weigeren. Een octrooi kan verkeerd besteed geld zijn. Veel succesvolle uitvindingen zijn niet geoctrooieerd omdat het aanvragen van octrooi impliceert dat de uitvinding gepubliceerd wordt. Vooral als een uitvinding een proces is dat moeilijk reverse-engineered kan worden, kan de uitvinding beter geheim worden gehouden: Coca Cola heeft zijn formule nooit geoctrooieerd!
Helen Gubby
Senior lecturer RSM
Dept. Business-Society Management
Erasmus Universiteit Rotterdam
