Een octrooi is veel meer dan de juridische bescherming van een product. Het kan je financiële perspectief verruimen of een bedrijf aantrekkelijk maken voor investeerders. Octrooigemachtigde Johannes van Melle legt uit, twee bedrijven vertellen over hun drijfveren.
‘In de basis is een octrooi een verbodsrecht waarmee je je product beschermt, maar in de praktijk is het meer dan dat’, zegt Johannes van Melle, Europees octrooigemachtigde en partner bij V.O. Patents & Trademarks. ‘Je hebt een extra troefkaart in handen waarmee je op een andere manier kunt handelen in de praktijk van het zakendoen met technologie. Daarmee kun je partners aantrekken die je anders niet zou kunnen krijgen, of kun je investeringsgeld losmaken dat anders onbereikbaar bleef.’
Zo zijn er veel redenen te bedenken waarom een octrooi goed binnen de bedrijfsstrategie past. Als illustratie haalt hij The Ocean Cleanup aan. De non-profit instelling heeft een octrooi op haar innovatie om de oceanen te gaan schoonmaken. Van Melle: ‘The Ocean Cleanup stelt het gebruik van de technologie veilig door het octrooi en heeft op deze manier ook de regie over de toepassing van haar innovatie..’
Ellen Hoogland, general counsel bij The Ocean Cleanup: ‘De octrooiaanvraag is gestart omdat wij heel graag freedom to operate willen houden.’ De term freedom to operate houdt voor hen in dat er vrijheid is om te werken aan de innovatie, zonder dat het risico bestaat dat een andere partij octrooirechten kan aanvragen. ‘Wij wilden voorkomen dat onderdelen van onze techniek al gepatenteerd zouden worden door anderen, zodat we eigenlijk niet vrij konden ontwikkelen en beperkt zouden zijn in onze mogelijkheden.’
Ook koos de organisatie voor de octrooiaanvraag omdat zij middenin de ontwikkeling van deze innovatie nog niets wilde publiceren. Hoogland: ‘Zo kunnen wij onze technologie gebruiken zonder door andere partijen gehinderd te worden. Bovendien hebben wij ons imago hoog te houden. Het zou voor ons zeer schadelijk zijn als onze technologie gebruikt wordt voor milieuonvriendelijke doeleinden of voor de visvangst. Met het octrooi houden we de regie in handen. Dit is een andere benadering dan bij veel bedrijven, die een octrooi aanvragen om daarmee andere bedrijven van hun markt te weren en zodoende hun concurrentiepositie willen verbeteren. Dat is dus niet de reden dat wij het octrooi hebben aangevraagd.’
Partners en octrooien
Een belangrijk voordeel van een octrooi is ook dat het zekerheid biedt aan investeerders. Zo komt onomstotelijk vast te staan dat het idee écht innovatief is, en dat het bovendien eigendom is en blijft. Een octrooi kan zo financiers over de streep trekken. Van Melle: ‘Zij zien het heel duidelijk als iets extra’s, wat in bepaalde situaties de rendementskansen vergroot.’
Zekerheid bieden aan investeerders was een reden voor het bedrijf Bambi Medical om V.O. in de arm te nemen voor een octrooiaanvraag. Bambi Medical ontwikkelt de Bambi Belt, een zachte, huidvriendelijke en draadloze band die om de borst van een prematuur geboren baby wordt vastgemaakt, en waarin tal van sensoren zitten. Die sensoren vervullen dezelfde functies als de huidige elektrodesystemen die met plakkers aan baby’s worden bevestigd. Een kleine sensormodule verzendt de vastgelegde gegevens naar een handheld monitor. Volgens Bambi Medical vermindert de riem pijn en stress bij baby’s, en stelt het draadloze karakter van de riem moeders in staat om hun premature kind op de buik te dragen.
De oprichter en chief medical officer van het bedrijf is gepensioneerd neonatoloog Sidarto Bambang Oetomo. ‘De laatste tien jaar van mijn carrière was ik parttime professor industrieel ontwerp en heb ik een aantal prototypes gemaakt om pijn en stress bij couveusekinderen te verminderen. Nu hopen we de Bambi Belt op de markt te kunnen brengen.’ Het bedrijf wil met het octrooi zekerheid geven aan investeerders. ‘Ik merk aan investeerders dat het helpt dat wij nu een octrooi aangevraagd hebben. De vaakst aan ons gestelde vraag was namelijk: ‘Waarom is deze oplossing er nog niet?’ De Bambi Belt is immers een voor de hand liggende oplossing, maar je moet maar op het idee komen. Een investeerder wil ook ingedekt zijn tegen het risico dat het gekopieerd wordt. Zonder patent is men veel minder geneigd om te investeren in het bedrijf.’ De eerste investeringsronde kwam via crowdfunding tot stand. Nu is Bambi Medical bezig met de tweede ronde, met als doel om het product daadwerkelijk op de markt te brengen. Een werkend prototype is inmiddels beschikbaar en in de tweede helft van 2018 moeten de eerste klinische tests plaatsvinden in Nederland en Zweden. Pas als dat achter de rug is, kan de Bambi Belt zijn entree maken in ziekenhuizen wereldwijd.
Dit artikel is in uitgebreide vorm verschenen in Technisch Weekblad.
