Op dit moment worden rechtszaken over inbreuk op Europese octrooien behandeld door de nationale rechtbanken van het betrokken land. Ook kunnen oppositieprocedures alleen centraal bij het Europees Octrooibureau worden gestart kort, d.w.z. binnen negen maanden, na verlening.
Met de invoering van het eenheidsoctrooi oftewel Unitary Patent (UP) en het eengemaakte octrooigerecht (Unified Patent Court, UPC) wordt de rechtsgang voor alle deelnemende landen* gecentraliseerd bij één Europese rechtbank. Dit geldt voor alle nieuwe en bestaande Europese octrooien.
Met de recente ratificatie door Oostenrijk ziet het ernaar uit dat het UP en het UPC werkelijkheid zullen worden. Zodra ook Duitsland heeft geratificeerd, zal de UPC-Overeenkomst (UPCA) in werking treden op de eerste dag van de vierde maand na deze ratificatie. Algemeen wordt verwacht dat de UPCA in de tweede helft van 2022 in werking zal treden.
Alternatief
Het UP is een alternatief voor de bestaande validatieprocedure van een Europees octrooi in afzonderlijke landen. Het is dus geen ‘nieuw’ octrooi, maar een mogelijkheid om een verleend Europees octrooi in één klap in alle deelnemende EU-landen* van kracht te maken, in plaats van de vroeger noodzakelijke validatie van het octrooi voor elk afzonderlijk land. De procedure voor het aanvragen en verlenen van Europese octrooien blijft zoals deze is.
Aangezien het UP automatisch onder het UPC valt, zal de gerechtelijke procedure worden gecentraliseerd: het UPC zal bevoegd zijn om te beslissen over UP-inbreukzaken. Verder kan bij het UPC een nietigheidsprocedure worden gestart. Dit maakt het mogelijk om herroeping van een UP te vragen voor alle landen waarvoor het octrooi geldig is, ook nadat de periode voor het starten van een oppositieprocedure bij het Europees Octrooibureau is verstreken.
Lopende Europese octrooiaanvragen
Zodra het nieuwe octrooistelsel in werking treedt, kunt u bij de validatie van een Europees octrooi kiezen voor registratie als UP in plaats van registratie in afzonderlijke landen. Op deze manier zal het octrooi onmiddellijk geldig zijn in alle deelnemende landen*. Let wel: het UP zal niet gelden voor bij het Europees Octrooiverdrag aangesloten landen die geen EU-lidstaat zijn, noch voor EU-lidstaten die niet deelnemen. Voor deze landen zal een afzonderlijke validatie van het Europees octrooi nodig blijven om het van kracht te doen zijn.
Het kan wenselijk zijn om de verlening van lopende aanvragen uit te stellen en deze als UP te laten registreren, om zo van de vereenvoudigde validatieprocedure te kunnen profiteren.
Twee overgangsmaatregelen
Om de gebruikers te ondersteunen bij een vroegtijdige invoering van het UP, heeft het Europees Octrooibureau besloten twee overgangsmaatregelen in te voeren voor Europese octrooiaanvragen waarvoor reeds een voornemen tot verlening is bekendgemaakt. Deze maatregelen zullen beschikbaar worden gesteld voordat het UP-stelsel in werking treedt, maar pas vanaf de datum van ratificatie van het UPCA door Duitsland.
Via de eerste overgangsmaatregel kan een aanvrager een verzoek om het octrooi onder het UP-stelsel te laten vallen al indienen voordat dat stelsel in werking treedt.
Via de tweede overgangsmaatregel kan een aanvrager uitstel aanvragen van de bekendmaking van de octrooiverlening. Het uitstel kan worden aangevraagd nadat het voornemen tot verlening is aangekondigd, maar niet meer nadat de aanvrager de voor verlening bestemde tekst heeft goedgekeurd.
Het uitstel van de bekendmaking van de octrooiverlening kan ervoor zorgen dat het Europees octrooi nog in aanmerking kan komen voor UP-bescherming.
Verleende Europese octrooien die niet als UP zijn geregistreerd
Het UPC zal ook beschikbaar zijn voor Europese octrooien die niet als UP zijn geregistreerd. Deze kunnen echter niet met terugwerkende kracht als UP worden geregistreerd. Het zal dus niet mogelijk zijn het aanvankelijk aangewezen geografische gebied uit te breiden of de betaling van de nationale jaartaksen om te zetten in één jaartaks voor het UP.
Opt-out
Voor Europese octrooien die niet als UP zijn geregistreerd (voor of na de inwerkingtreding van de UPCA) kan men ervoor kiezen om het UPC niet als het bevoegde gerecht aan te wijzen. Hiervoor dient een ‘opt-out’ voor het octrooi te worden ingediend. Dat kan vanaf drie maanden voordat het UPCA in werking treedt (de zogeheten Sunrise-periode). Zodra het UPCA in werking is getreden, kan de opt-out voor een specifiek octrooi nog steeds te allen tijde gedurende een overgangsperiode (momenteel zeven jaar; deze periode kan tot 14 jaar worden verlengd) worden afgekondigd, mits er geen rechtsvorderingen met betrekking tot dat octrooi bij het UPC zijn ingesteld.
UP’s kunnen niet van het UPC worden uitgesloten.
Vervolgstappen
Afgezien van financiële overwegingen is de keuze voor een Europees octrooi binnen het UPCA of om het Europees octrooi buiten het UPCA te houden, een strategische beslissing. Centrale procesvoering kan juridische procedures efficiënter maken, maar de jurisprudentie moet zich nog ontwikkelen. De deur openhouden voor decentrale procesvoering voor nationale rechtbanken kan interessant zijn, bijvoorbeeld om risico’s te spreiden.
Heeft u vragen?
Neem dan contact op met een van onze experts. Voor meer informatie over het UPC, lees ook ons dossier ‘Een nieuw Europees octrooisysteem’.
* De volgende 17 lidstaten zullen aan het UPC deelnemen zodra het van start gaat:
- België
- Bulgarije
- Denemarken
- Duitsland
- Estland
- Finland
- Frankrijk
- Italië
- Letland
- Litouwen
- Luxemburg
- Malta
- Nederland
- Oostenrijk
- Portugal
- Slovenië
- Zweden
